Janovska

Naast het getto van Lwów richtten de nazi’s nabij dezelfde plaats (tegenwoordig in Oekraïne) in het najaar van 1941 ook een concentratiekamp op, Janovska, wat zowel een werk- als doorgangskamp was voor joden die op transport gingen naar de vernietigingskampen waaronder Belzec. Het kamp was opgedeeld in 3 delen. Een deel was bestemd voor de SS, hun onderkomen en waar de administratie kantoren en werkplaatsen voor de gevangenen stonden. In een ander deel stonden de barakken waar de gevangenen verbleven als ze niet aan het werk waren en het laatste deel was bestemd voor de DAW-fabrieken (Deutsche Ausrüstungswerke) waar gevangenen ook te werk werden gesteld. De omstandigheden in het kamp waren zeer slecht. Joden uit het getto die in staat waren om te werken moesten in Janovska 12 uur per dag aan het werk in de metaal- en houtverwerking of moesten meehelpen bij het produceren van treinrails. Na het werk moesten ze in looppas terug naar de barakken en wie te vermoeid was werd apart gezet om te sterven. Vele gevangenen zijn vermoord tijdens een van de willekeurige moordpartijen, onder begeleiding van een speciaal opgericht orkest bestaande uit instrument spelende gevangenen. Er was zelfs een lied geschreven om de martelingen en moordpartijen te begeleiden met de passende titel ‘The Death Tango’. Uiteindelijk zijn alle orkestleden zelf ook vermoord. Op 19 november 1943 was er een opstand in het kamp waarbij vele gevangen wisten uit te breken, maar slechts enkelen wisten aan de SS te ontsnappen. Velen gevangenen zijn tijdens en na de opstand vermoord als represaille. In diezelfde maand begon de evacuatie van concentratiekamp Janovska en de overgebleven gevangenen moesten de massagraven heropenen om de lijken op te graven om ze vervolgens te verbranden in een poging van de nazi’s om het bewijsmateriaal te vernietigen. Op 26 juli 1944 werd Janovksa door het Sovjetleger bevrijd. In totaal werden ongeveer 200.000 joden in Janovska te werk gesteld waarvan slechts 300 de oorlog overleefden, waaronder de bekende nazi-jager Simon Wiesenthal. Het kamp bestaat tegenwoordig nog steeds en doet dienst als gevangenis.